- ЗÆД
- Ирон мифологийы, стæй абоны ирон ныхасы дæр арæх æмбæлæм: «Зæдтæ æмæ Дауджытæ æххуысгæнæг уæнт», – зæгъгæ, ахæм дзырдбастыл. Зæдтæ æмæ Дауджытæм кувынц Нарты адæм дæр, æмæ сын ахъаз кæнынц. Зæдтæ æмæ Дауджытæ сты Хуыцауы дæлбар. Уæлдæр загъд уыдис Дауджыты тыххæй. Уыдон цæрынц Зæххыл, сæ бон у кæмфæнды дæр февзæрын, æмхиц сты адæймагæн тых ракæнынмæ. Уымæ гæсгæ сын табу кæнæм.Зæдтæ цæрынц уæларвы. Хуыцауы размæ бацæуæн сын ис, куы сæ æрцагура, уæд. Æрмæст иунæг Уастырджи йæм цæуы æнæ барракургæйæ. Арæх фехъусæн вæййы: «Æз æхсæвыгон зæд атæхгæ федтон...». Ироны дунеæмбарынадмæ гæсгæ, Зæдтæ арвæй тæхынц Зæхмæ, уæлдайдæр та сæ кувæндæттæм. Æмæ хорз у, тæхгæ сæ куы фенай, уæд.Зæдтæм хæрамдзинадæй ницы ис. Æдзухдæр сæ тæрхæттæ сты рæстдзинадыл, адæмæн баххуысыл. Сæ тæрхоны бынат та ис Уазайы цъуппып. Зæдтæ хæларзæрдæ сты, адæймаджы хъыджы нæ цæуынц, фæлæ сыл Сырдон Батрадзы сардауы, дæ фыд Хæмыцы дын уыдон, фæндонæй амардтой, зæгъгæ, æмæ сæ уый фыдæй Батрадз цагъта.
Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.